czwartek, 24 października 2013

"Na pewno mówią o mnie!"






Zastanawiam się czy inni też tak mają?
Taka mała paranoja.Staram się ją gasić poprzez świadomość że, gdy myślę sobie: "ona gada o mnie, on się ze mnie śmieje, one knują przeciwko mnie", to po prostu uskuteczniam 'czytanie w myślach" i "katastrofizację", czyli bardzo popularne błędy w myśleniu.

Tych błędów poznawczych jest całe mnóstwo, zdarzają się każdemu, ale niektórzy maja szczególne predyspozycje, np. osoby z różnymi zaburzeniami osobowości. Od czegoż jednak terapia poznawczo-behawioralna? Nie dość ,że dokładnie tłumaczy jak to działa i czym, jest, to jeszcze pokazuje , jak wyłapywać własne zniekształcenia poznawcze!Warto!

Znalazłam bardzo ładną charakterystykę typowych błędów poznawczych wg. Judith Beck - "Terapia poznawcza. Podstawy i zagadnienia szczegółowe":
  1. Myślenie w kategoriach "wszystko albo nic" (zwane tez myśleniem czarno-białym, spolaryzowanym albo dychotomicznym). Takie myślenie polega na patrzenie na sytuację w kategoriach dwóch skrajności, a nie kontinuum, np. "jeśli nie odniosę sukcesu to jestem nieudacznikiem"./ 'jeśli T. mnie nie przytulił, tzn,że mu na mnie nie zależy'/
  2. Katastrofizacja (zwana tez przepowiadaniem przyszłości) polega na przewidywaniu negatywnej przyszłości, bez brania pod uwagę innych bardziej prawdopodobnych możliwości./ nie zadzwonił przez 3 godziny, na pewno coś poważnego się stało'/
  3. Lekceważenie lub pomijanie pozytywnych informacji – nie opierając się na żadnych rozsądnych przesłankach, mówimy sobie, ze pozytywne doświadczenia, uczynki lub cechy się nie liczą, np. "dostałam ocenę bardzo dobrą, ale to nie znaczy ze byłam dobra, po prostu miałam szczęście"./ "T. robi mi kanapki na śniadanie, wkłada do torby lekarstwo na przeziębienie, ale dla każdego innego znajomego, by to zrobił"/
  4. Uzasadnianie emocjonalne - jeśli coś czujemy, to myślimy, że to musi być prawda i pomijamy dowody przeciwne – "czuję, że mi to nie wyszło"./ czuję,że mu na mnie nie zależy, tak jak mi na nim'/
  5. Etykietowanie – polega na przyklejaniu sztywnych, ogólnikowych etykietek sobie i innym, np. "jestem gamoniem"./' jestem zazdrośnikiem, on jest chłodny emocjonalnie'/
  6. Wyolbrzymianie/umniejszanie - wyolbrzymiamy negatywne aspekty i/lub umniejszamy pozytywne, zamiast opierać się na rozsądnych przesłankach w ocenie siebie, innych osób lub sytuacji.
  7. Filtr mentalny (zwany selektywna uwagą) - polega na nieumiejętności uwzględnienia pełnego obrazu w ocenie sytuacji, a skupianiu się na jednym negatywnym szczególe./ napisał takiego oschłego SMSa dzisiaj, nie stara się w ogóle'/
  8. Czytanie w myślach - polega na nieuzasadnionym przekonaniu, że wiemy co myślą inni, bez uwzględnienia wielu różnych możliwości, np. "on myśli, że ja nic nie rozumiem"./'ona na pewno obgadywała mnie prze telefon'/
  9. Nadmierne uogólnianie - to wyciąganie ogólnego, negatywnego wniosku, dalece wykraczającego poza bieżącą sytuację, np. "czułam się źle na zebraniu, więc nie nadaję się do bycia z ludźmi"./'bardzo się denerwuję, gdy w pracy mam do załatwienia kilka zadań jednocześnie, nie radzę sobie ze stresem i pracą asystentki'/
  10. Personalizacja - to wiara w to, ze jesteśmy powodem negatywnych zachowań innych ludzi, a nie bierzemy pod uwagę innych, bardziej prawdopodobnych powodów ich zachowania, np. "mechanik był dla mnie niemiły - widocznie zrobiłam cos nie tak"./ ona jest wobec mnie złośliwa, to pewnie dlatego,że jakoś ją prowokuję'/
  11. Nadużywanie imperatywów: "muszę", "powinienem", wskutek posiadania nazbyt precyzyjnej i sztywnej koncepcji tego, jak my sami lub inne osoby powinny się zachowywać.
  12. Myślenie jednotorowe (efekt lornetki) – to widzenie jedynie negatywnych aspektów sytuacji.
Ciekawe,że poszczególne zniekształcenia są charakterystyczne dla poszczególnych zaburzeń psychicznych,  bądź też zaburzeń osobowości. Pisze o tym Małgorzata Wudarczyk na portalu psychologia.net.pl :http://www.psychologia.net.pl/artykul.php?level=433


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz